یکی از اختلالات ارتوپدی زانو که بسیاری را درگیر می کند ، بورسیت زانو است. این اختلال ، زمانی رخ می دهد که بورس های زانو دچار ورم و التهاب شوند. بورس کیسه های کوچک حاوی مایع هستند که در نزدیکی مفصل زانو قرار دارند و منجر به کاهش فشار و اصطکاک بین استخوان ها ، تاندون ها ، مفاصل و پوست در نواحی نزدیک مفصل حین حرکت می شوند. اگر فعالیت های مفصلی زیاد بوده و بورس ها طاقت فشار ناشی از آن را نداشته باشند ، دچار درد شدیدی می شوند. امکان تورم و التهاب در همه بورس ها وجود دارد اما شایع ترین آن ها روی کاسه زانو یا زیر مفصل اتفاق می افتد. درد بورسیت به قدری است که دامنه حرکتی بیمار را محدود می کند.
عکس بورسیت زانو
بورسیت زانو چیست؟
همانطور که در اول این مقاله از بهترین جراح زانو در تهران اشاره شده است ، بورس کیسه نازک ژل مانندی است که بین استخوان ها ، مفاصل و سایر بافت ها قرار دارد. این کیسه ها در تمام نقاط بدن مثل آرنج ، شانه ، مچ پا و غیره گسترش یافته اند و عملکرد اصلیشان کاهش اصطکاک بین استخوان ها و تاندون ها است. مفصل زانو متشکل از 11 بورس است که امکان التهاب هر یک از آن ها وجود دارد. هنگامیکه یک یا چند بورس دچار ورم و التهاب می شوند ، اصطلاحاً می گویند بورسیت زانو اتفاق افتاده است. شایع ترین بورس ها عبارتند از : ایلیوتیبیال ، پره پاتلار یا زانوی خدمتکار یا بورسیت کشکک زانو ، بایسپس فموریس ، پس انسرین ، گاستروکنمیوس و سمی ممبرانوزوس.
- التهاب بورس زانو ایلیوتیبیال ، به التهاب و درد بخش خارجی زانو می گویند که بورس ایلیوتیبیال بین استخوان درشت نی و باند ایلیوتیبیال را درگیر می کند. باند ایلیوتیبیال ، بافت ضخیمی است که در راستای بخش خارجی لگن تا زیر زانو قرار گرفته است.
- در بورسیت زانو پره پاتلار ، بورس جلوی کشکک زانو ورم می کند. هنگامیکه مایع زیادی در بورس تولید شود ، دچار التهاب شده و نواحی اطراف را درگیر می کند.
- بورسیت بایسپس فموریس ، در بورس بین رباط طرفی خارجی و تاندون دوسر رانی تاثیر می گذارد و آن ناحیه را دردناک و ملتهب می کند.
- بورسیت پس انسرین باعث ایجاد درد و التهاب در قسمت داخلی زانو و بین استخوان درشت نی و تاندون های همسترینگ می شود.
- بورسیت گاستروکنمیوس ، در دو ناحیه بورس داخلی و خارجی رخ می دهد.
- بورسیت سمی ممبرانوس ، در پشت زانو اتفاق می افتد و معمولاً منجر به آرتروز می شود. این بورسیت دو مفصل ران و زانو را درگیر می کند.
دلایل به وجود آمدن بورسیت زانو
مطابق بهترین جراح زانو در تهران ، آسیب دیدگی ، صدمات یا استفاده زیاد از مفصل منجر به ایجاد بورسیت زانو می شود. کیسه نازک بورس قابل تشخیص نیست و التهاب آن باعث ورم زانو می شود. حرکات و فشارهای طولانی مثل خم کردن طولانی مدت زانو ، عفونت ، آرتریت روماتوئید و آرتروز می توانند باعث بروز بورسیت شوند. البته بخاطر فشار زیاد به تاندون های همسترینگ در بیماری آرتروز ، بورسیت پس آنسرین ، معمولاً با آرتروز همراه است.
نشانه ها و علائم بورسیت زانو
باتوجه به بورس درگیر شده و شدت آن ، نشانه ها متفاوت است. در کل ، اگر در قسمت آسیب دیده احساس درد ، تورم ، حساسیت و گرم شدن شدید ، علی الخصوص پس از ایجاد فشار یا ضربه ناگهانی در نواحی مذکور ، احتمال بروز این مشکل وجود دارد. درد ، حین حرکت یا استراحت خود را نشان می دهد.
احتمال بروز بورسیت زانو در چه افرادی بیشتر است ؟
احتمال بروز این عارضه ، بیشتر در مشاغلی است که نیاز به زانو زدن های طولانی مدت دارند. ضمناً ، نشانه ها بمرور زمان بیشتر می شوند. مردان بین 40 تا 60 سال ، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند. همچنین ، افرادی که دارای مشاغلی مثل لوله کشی ، نجاری ، باغبانی ، نظافت چی و سایر کارهایی هستند که نیاز به زانو زدن دارند ، شامل درصد بیشتری از مبتلایان می شوند. ضمناً ، این بیماری در کودکان نیز بصورت عفونت بورس کشکک زانو اتفاق می افتد..
تشخیص بورسیت زانو در تهران
معمولاً سوابق پزشکی بیمار بررسی می شود و با معاینه فیزیکی ، آگاهی از علائم و مقایسه دو زانو ، جراح ارتوپدی بورسیت زانو را تشخیص می دهد. اگر فقط یکی از زانوها درد داشت ، متخصص ارتوپدی ، آرام به سایر نواحی همان عضو فشار وارد می کند و در صورت وجود درد ، گرما ، تورم ، تغییر رنگ پوست وغیره محل اصلی را می یابد. پاهای بیمار را حرکت می دهد تا توان حرکتی و درد احتمالی او را زیر نظر بگیرد. همچنین ممکن است جراح ارتوپدی ، انواع آزمایش و تصویربرداری مثل اشعه ایکس ، ام آر آی ، و اولتراسوند را برای تشخیص التهاب بورس زانو توصیه کند.
اشعه ایکس برای تشخیص آرترزو یا سایر مشکلات استخوان بکار برده می شود و از ام آر آی برای گرفتن نتیجه تصویری دقیق از بافت های ظریف و نرم مثل بورس بدن استفاده می شود. در نهایت ، اولتراسوند تستی با استفاده از امواج صوتی است که تورم در بورس و بورسیت را به دقت به نمایش می گذارد. درصورتیکه جراح ارتوپدی احتمال وجود نقرس یا عفونت را بدهد ، با استفاده از سوزن ، نمونه ای از مایع بورس را گرفته و آزمایش می کند.
درمان بورسیت زانو در تهران
با توجه به علت بورسیت زانو و عفونت احتمالی ، یک یا چند روش درمانی را می توان بکار گرفت.
- درمان دارویی : متخصص برای مدتی داروهای ضد التهابی ، مثل ایبوبروفن و آسپرین را برای کنترل درد التهاب بورس در زانو تجویز می کند. درصورت عفونت هم ، مصرف آنتی بیوتیک توصیه می شود. همچنین ممکن است متخصص با استفاده از سوزن ، کمی از مایع بورس را تخلیه کند.
- فیزیوتراپی : احتمال دارد جراح ، بیمار را به فیزیوتراپی ارجاع دهد. با استفاده از روش های فیزیوتراپی ، ورم و درد ناشی از بورسیت کاهش می یابد.
- تزریق کورتیکواستروئید : اگر هیچ یک از موارد مذکور موثر واقع نشدند ، احتمال دارد متخصص تزریق کورتیکواستروئید را برای رهایی از درد و ورم بورسیت زانو توصیه کند. معمولاً بعد از تزریق این ترکیب ورم از بین می رود.
- تخلیه مایع بورس : همچنین ، برای درمان التهاب بورس زانو ، پزشک ارتوپدی ممکن است با استفاده از سوزن ، کمی از مایع موجود در بورس را تخلیه کند ، دقیقاً مثل همان روشی که برای تشخیص و نمونه گیری بکار می گرفت.
- جراحی : آخرین گام ، اقدام به جراحی مفصل زانو است و در صورتیکه پزشک از روش های مذکور نتیجه کافی را نگرفت ، احتمال دارد جراحی بورسیت زانو و خارج کردن بورس را توصیه کند. برای اطلاع از وضعیت بورس خود ، درصورت مشاهده علائم ، حتماً به بهترین جراح ارتوپدی و زانو در تهران مراجعه کنید.
ورزش برای درمان بورسیت زانو
بورسیت به التهاب کیسه های بورسا در ناحیه زانو گفته می شود که به دلیل فشار یا آسیب می تواند ایجاد شود. درمان بورسیت زانو شامل استراحت ، استفاده از کمپرس یخ و داروهای ضد التهاب است ، اما ورزش های خاص نیز می توانند به بهبود وضعیت کمک کنند. یکی از ورزش های مفید برای درمان بورسیت تقویت عضلات اطراف زانو است. این کار به کاهش فشار وارد بر بورسا و بهبود عملکرد مفصل کمک می کند. تمرینات تقویتی مانند اسکات و لانژ به تقویت عضلات چهارسر ران و عضلات همسترینگ کمک می کنند. همچنین تمرینات کششی مانند کشش عضلات پشت ران و کشش عضلات ساق پا می توانند به کاهش سفتی و بهبود دامنه حرکتی زانو کمک کنند.
ورزش های کم فشار مانند شنا یا دوچرخه سواری نیز مفید هستند زیرا فشار کمتری به زانو وارد می شود و در عین حال حرکت و انعطاف پذیری مفصل حفظ می شود. توصیه می شود که این تمرینات تحت نظر پزشک یا فیزیوتراپیست انجام شوند تا از آسیب بیشتر جلوگیری شود. در نهایت بهبود التهاب بورس زانو نیاز به صبر و مراقبت دقیق دارد و ورزش باید به تدریج و با احتیاط انجام شود تا به روند درمان کمک کند.
دارو برای درمان بورسیت زانو
درمان دارویی بورسیت شامل استفاده از داروهایی برای کاهش التهاب و تسکین درد است. داروهای متداول برای درمان این عارضه عبارتند از:
- داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) : این داروها به کاهش التهاب و تسکین درد کمک می کنند. نمونه های رایج این داروها شامل ایبوپروفن (مانند Advil) و ناپروکسن (مانند Aleve) هستند. این داروها می توانند به کاهش درد و التهاب ناشی از بورسیت زانو کمک کنند.
- استروئیدهای خوراکی یا تزریقی : در صورت وجود التهاب شدید ، پزشک ممکن است استروئیدها مانند پردنیزولون را تجویز کند. این داروها به سرعت التهاب را کاهش می دهند. در برخی موارد ، تزریق استروئید به مفصل زانو می تواند به تسکین سریع تر درد و التهاب کمک کند.
- داروهای مسکن موضعی : برخی از داروهای ضد درد موضعی مانند کرم ها یا ژل هایی که حاوی مسکن هایی مانند کپسایسین یا سالیسیلات ها هستند ، می توانند به کاهش درد ناحیه مورد نظر کمک کنند.
- آنتی بیوتیک ها : در صورت وجود عفونت در بورسیت که کمتر شایع است ، پزشک ممکن است آنتیبیوتیک تجویز کند.
استفاده از این داروها باید تحت نظر پزشک انجام شود تا از عوارض جانبی و تداخلات دارویی جلوگیری شود. همچنین در صورتی که بورسیت زانو بهبود نیابد یا شدیدتر شود ، ممکن است روش های درمانی دیگر مانند فیزیوتراپی یا حتی جراحی نیاز باشد.