سندرم درد پاتلوفمورال ، در قسمت جلو و اطراف کاسه زانو یا کشکک اتفاق می افتد. این عارضه بعنوان درد زانوی دوندگان نیز شهرت دارد و بیشتر در ورزشکاران و دوندگان بوجود می آید. اغلب درد هنگام دویدن ، بالا و پایین رفتن از پله ها ، نشستن طولانی یا چمباتمه زدن و به دو زانو نشستن به سراغ بیمار می آید. اکثر اوقات ، روش های درمانی ساده مثل استراحت ، بی تحرکی و کمپرس یخ کار ساز است ولی گاهی وقت ها ، درد کشک زانو نیاز به راه های درمانی دیگر مثل فیزیوتراپی یا در موارد نادری جراحی پیدا می کند. در صورت نیاز می توانید برای جراحی به دکتر علیرضا عسکری مراجعه کنید.
علائم و نشانه های سندرم درد پاتلوفمورال
معمولاً ، این عارضه منجر به درد مبهم در بخش جلوی زانو می شود. همانطور که قبلاً اشاره کردیم ، فعالیت هایی از قبیل بالا و پایین رفتن از پله ها ، چمباتمه زدن و نشستن بصورت چهار زانو در طولانی مدت درد را حاد تر می کنند.
چه زمانی بایستی به مطب دکتر مراجعه کنیم؟
در صورتیکه درد پس از چند روز بهتر نشد یا هنگام خم و راست کردن زانو شدت یافت ، با پزشکتان تماس بگیرید یا به او مراجعه کنید.
علت های رایج بروز سندرم درد پاتلوفمورال
این بیماری بر اثر علل مختلفی اتفاق می افتد که در ادامه به برخی از آن ها اشاره می کنیم:
- فعالیت بیش از حد: دویدن یا پریدن و ورزش هایی که شامل این فعالیت ها می شوند ، فشار مضاعفی بر روی مفصل زانو وارد می کنند که می تواند منجر به التهاب و ورم در زیر کشکک شود.
- عدم تعادل یا ضعف عضلانی: سندرم درد پاتلوفمورال ، زمانی بیشتر خودنمایی می کند که عضلات اطراف استخوان ران و زانو در یک راستا قرار نگرفته باشند. حرکت دادن زانو بسمت داخل ، بخصوص هنگام چمباتمه زدن ، رابطه مستقیمی با این سندرم دارد.
- آسیب: ضربه به کشکک زانو ، بخصوص وقتیکه مفصل دچار در رفتگی یا شکستگی شود ، می تواند یکی از دلایل بروز سندرم درد نرمی غضروف کشکک باشد.
عوامل مشکل ساز
عواملی که خطرات و عوارض را تشدید می کنند ، عبارتند از:
- سن: سندرم درد پاتلوفمورال بیشتر در نوجوانان و جوانان تاثیر گذار است. آرتروز بعنوان شایع ترین علت در بروز مشکلات و اختلالات زانو در افراد مسن محسوب می شود.
- جنسیت: در تفکیک جنسی ، احتمال ابتلا به سندرم درد نرمی غضروف کشکک در خانم ها دو برابر بیشتر از آقایان است. این مسئله ، شاید بخاطر این باشد که لگن پهن تری نسبت به آقایان دارند. عریض تر شدن لگن باعث می شود ، زاویه بین محل اتصال استخوان و مفصل زانو افزایش یابد.
- ورزش های جدی: ورزشه ایی که در آن ها دویدن و پرش زیاد است می توانند فشار مازادی بر زانو ها وارد کنند . این مسئله زمانی شدیدتر می شود که تمرین و ورزش افزایش یابد.
سندرم درد پاتلوفمورال چقدر شایع است؟
این عارضه یکی از رایج ترین اختلالات موجود در نواحی زانوست که بیماران در این مورد شکایت می کنند و اغلب بخاطر استفاده بیش از حد از زانو ، منجر به آسیب به پا و این نواحی می شود. حدوداً یک چهارم افراد مسن و یک سوم جوانان دچار این بیماری می شوند. این شرایط در خانم ها و آقایان و در تمام سنین اتفاق می افتد ولی همانطور که قبلاً اشاره کردیم ، خانم ها احتمال بیشتری را برای ابتلا به خود اختصاص داده اند. همچنین ، این عارضه در ورزشکاران بیشتر از سایرین محتمل است.
پیشگیری از سندرم درد پاتلوفمورال
احتمال ابتلا به این بیماری وجود دارد ولی با رعایت چندین نکته می توان از بروز آن پیشگیری و جلوگیری کرد.
- تقویت عضلات: ساق و ران قوی ، تعادل زانو را حین فعالیت حفظ می کنند. از چمباتمه زدن های طولانی مدت خودداری کنید.
- تحرک اصولی: در مورد تمرین های ورزشی خود با یک فیزیوتراپیست و متخصص مشورت کنید و روش های اصولی و درست پریدن و دویدن و چرخیدن را از او بپرسید. این کار ، بخصوص برای تقویت عضلات ران موثر است. این کار باعث می شود هنگام چمباتمه زدن یا فرود آمدن هنگام پرش یا پایین گذاشتن پا از فرو رفتگی زانو جلوگیری کنید.
- کاهش وزن: اگر دارای اضافه وزن هستنید ، کاهش وزن ، فشار مازاد بر زانو را از بین می برد.
- گرم کردن: قبل از دویدن یا انجام فعالیت های ورزشی دیگر تا پنج دقیقه یا بیشتر ، با حرکات سبک عضلات خود را گرم کنید.
- کشش: با حرکات کششی ملایم ، میزان انعطاف پذیری خود را افزایش دهید.بتدریج خود را تقویت کنید. مقدار فعالیت هایتان را یک باره زیاد نکنید.
- توجه به کفش ها: کفشهای اندازه پا بپوشید و توجه داشته باشید مناسب فعالیت های ورزشی باشند.
تشخیص سندرم درد پاتلوفمورال
پزشکتان ممکن است در مورد سوابق پزشکی و مشکلات قبلی زانو سوال بپرسد و با ایجاد فشار به ناحیه و حرکت دادن پای شما در جهت های مختلف آن را بسنجد. گاهی آزمایش های عکس برداری از جمله اشعه ایکس ، ام آر آی ، سی تی اسکن و اولتراسوند ، برای رسیدن به علت اصلی درد زانو کمک کننده هستند.
چطور خود را برای معاینه سندرم درد پاتلوفمورال آماده کنم؟
برای معاینه می توانید به یک جراح ارتوپدی مخصوصا جراح ارتوپد مراجعه کنید. در این قسمت یک سری اطلاعات برای آگاهی از انجام اقدامات ، پیش از معاینه ، برای شما عزیزان ارائه شده است که می توانند کمک کننده باشند.
- علائم و زمان پیدایش این نشانه ها را یادداشت کنید.
- اطلاعات اصلی و سوابق بیماریها یا آسیب دیدگی در زانو یا جراحی این عضو را بنویسید. همچنین اگر ورزشکار هستید ، نوع ورزش خود را بیان کنید.
- تمامی داروها ، ویتامین ها و مکمل های مصرفی خود را با مقدار مصرفشان یادداشت کنید.
- سوالاتی که می خواهید از پزشک خود بپرسید را بنویسید.
- اگررادیولوژی یا تست های دیگری دارید با خود همراه داشته باشید.
درمان سندرم درد پاتلوفمورال
درمان این عارضه در سطوح مختلفی انجام می شود و در اولین اقدام ، معمولاً به استراحت زانو توصیه می شود. سعی کنید از فعالیت هایی از جمله بالا رفتن از پله ها ، زانو زدن یا چمباتمه زدن خودداری کنید چون منجر به تشدید درد می شوند.
روش درمان دارویی
در صورت لزوم و طبق تجویز پزشک خود می توانید از مسکن هایی مثل انواع استامینوفن ، ایبوبروفن و ناپروکسن استفاده کنید. البته بیش از دو تا سه هفته داروهای مذکور را مصرف نکنید.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپیست ممکن است تمرین های توانبخشی ، کمپرس یخ ، ارتز یا تمرین های مختض زانو را توصیه کند. مخصوصا در این موارد گاه پاسخ قابل قبول و رضایت بخشی به PRPمی دهد .
جراحی و سایر روش های درمان سندرم درد پاتلوفمورال
در صورتیکه روش های مذکور کمکی نکرد ، پزشک ممکن است یکی از روش های زیر را توصیه کند.
- آرتروسکوپی : این عمل جراحی برای تشخیص مشکلات زانو بکار برده می شود ؛ به این ترتیب ، برشی بر سطح پوست ایجاد شده و دستگاه آرتروسکوپ را که شامل دوربین مخصوصی برای تصویربرداری از مفصل زانو و سایر بافتهای زیرین است وارد این عضو می کنند. آرتروسکوپ تصاویری از تمامی اجزای زانو به پزشک می دهد و ایشان با استفاده از این امکان می تواند در جایی که نیاز به برش و ترمیم است ، بدون نیاز به جراحی گسترده و باز ، در سطوح کوچکتر این برش ها را انجام دهد. در نتیجه وند بهبودی سریع تر و درد کمتر می شود.
- جراحی اصلاح مفصل زانو : در موارد شدیدتر ، جراح ممکن است از جراحی برای ترمیم و اصلاح کشکک زانو یا تخلیه فشار موجود بر این اندام استفاده کند.
ورزش و مراقبت در سندروم پاتلوفمورال
برخی از تمرین هایی که به کاهش درد ناشی از سندروم پاتلوفمورال کمک می کند عبارت‌اند از:
تمرین بازکردن منفعل زانو : ممکن است در اثر درد سندروم زانوی دونده، قادر به کشش کامل پایتان نباشید. این تمرین به شما کمک خواهد کرد تا بتوانید تمرین کششی پا را انجام دهید. در اینجا نحوه انجام آن آورده شده است:
تمرین لغزش پاشنه : این تمرین تقویت زانو می تواند دردناک باشد ، بنابراین باید آن را به دقت و با استفاده از دستورالعمل مناسب انجام دهید. نحوه انجام این تمرین به این صورت است که به روی زمین نشسته و پاهایتان را در جلوی خود دراز کنید. به آرامی پاشنه پای آسیب دیده‌تان را به سمت کفل ، و زانو را به سمت سینه بیاورید.
سپس پایتان را به موقعیت اولیه خود بازگردانید. این کار را در هر جلسه در دو ست ۱۵ تایی انجام دهید.
