پا چنبری یا Club Foot ، به وضعیتی اشاره دارد که طی آن یک یا هر دو پا کودک از همان بدو تولد به سمت داخل و پایین چرخیده و متمایل می باشد به نحوی که به نظر می رسد پاها کج یا حتی وارونه هستند. تقریبا نیمی از نوزادانی که با کلاب فوت متولد می شوند ، با این اختلال در هر دو پا مواجه هستند. زمانی که تاندون ها از حد معمول و طبیعی کوتاه تر باشند ، پا از موقعیت اصلی خود خارج شده و دچار انحراف یا چرخش به داخل می شود و اصطلاحا پاچنبری اتفاق می افتد. به بافت هایی که سبب اتصال ماهیچه به استخوان می شوند ، تاندون گفته می شود. لازم به ذکر است نوزادانی که با این ویژگی ها متولد می شوند ، از دیگر جهت ها کاملا سلامت هستند ؛ ضمنا شیوع این بیماری در پسران تقریبا دو برابر دختران گزارش شده است.
علت پا چنبری نوزادان چیست؟
هنوز علت دقیق کلاب فوت مشخص نیست ، اما مؤلفه هایی وجود دارند که در به وجود آوردن این مشکل نقش موثری دارند ؛ این موارد عبارتند از :
- وجود اختلالات ژنتیکی
- ابتلای مادر به عفونت زیکا در دوران بارداری
- استعمال دخانیات و مصرف الکل در بارداری
- مصرف داروهای خودسرانه توسط مادر
- کمبود مایع آمینوتیکی که جنین را در برگرفته
برای درمان کلاب فوت چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
پا چنبری نوزاد در همان زمان به دنیا آمدن ، توسط پزشک متخصص مراقبت های بهداشتی قابل تشخیص خواهد بود. در صورت تایید وجود کلاب فوت ، نوزاد به متخصص بیماری های استخوانی – عضلانی کودکان ارجاع داده خواهد شد.
پیشگیری از پا چنبری در نوزادان
از آن جا که هنوز علت قطعی بروز کلاب فوت یا پاچنبری ، نامشخص است ؛ نمی توان راهکار معینی برای پیشگیری از آن ارائه نمود. اما توصیه می شود چنانچه در دوران حاملگی به سر می برید برای داشتن یک بارداری سالم و دور از خطر و نیز کاهش ریسک مشکل برای جنین ، موارد زیر را رعایت کنید :
- از کشیدن سیگار در دوره بارداری اکیدا اجتناب کنید و از قرار گرفتن در اماکن و موقعیت هایی که احتمال دود سیگار در آن جا هست خودداری کنید.
- از مصرف هر گونه دارو به صورت خودسرانه و بدون مشورت با جراح زانو ، در دوران حاملگی پرهیز کنید.
درمان پاچنبری یا کلاب فوت
اگرچه پاچنبري در دوران نوزادی دردی ایجاد نمی کند ، اما چنانچه تحت درمان قرار نگیرد ؛ می تواند موجب شود فرد در بزرگسالی در راه رفتن دچار مشکل شود و حتی در مواردی ناچار به راه رفتن بر روی لبه های پا شود که با درد زیادی همراه است. پیشرفت های علم پزشکی درمان این بیماری را میسر ساخته است ، لذا نیازی به سقط جنین پیش از تولد وجود ندارد. البته در صورت ابتلای کودک به کلاب فوت ، روند درمان باید از همان بدو تولد آغاز گردد ؛ چرا که این بیماری هرگز به تدریج و به خودی خود درمان نخواهد شد.
لازم به ذکر است که پروسه درمان پاچنبری ، طولانی بوده و نیازمند همراهی و صبوری والدین می باشد ؛ از این رو در صورتی که کودک دلبندتان با این عارضه روبرو است نهایت همکاری با پزشک معالج را داشته باشید تا بهترین نتیجه را از روند درمان بگیرید. کلاب فوت به دو روش قابل درمان است ؛ این روش ها شامل موارد زیر هستند :
درمان غیرتهاجمی پاچنبری
- روش پونستی : پزشک معالج در این روش از طریق تکرار پروسه گچ گیری پا یا پاهای بیمار ، اقدامات لازم را جهت اصلاح انحراف پا و قرارگیری آن در مسیر درست به کار می گیرد. لازم به ذکر است که فرآیند گچ گیری پا باید هر 7 روز یکبار تکرار شده و مجددا گچ گرفته شود. در این روش غالبا پس از 2 ماه تا نهایتا 3 ماه ، شاهد قرارگیری پا در موقعیت صحیح خود خواهیم بود. البته توجه داشته باشید که به طور کلی در این بیماری به دلیل برگشت پذیر بودن نتیجه ، بیمار باید تا زمانی که پزشک توصیه می کند صرفا کفش های مخصوص (بریس) پوشیده و از پوشیدن کفش های معمولی خودداری نماید.
- فیزیوتراپی : در صورت صلاحدید پزشک ممکن است فرد نیاز به درمان پاچنبری با روش فیزیوتراپی داشته باشد ، در این موارد جهت اصلاح وضعیت پا فرد باید در جلسات فیزیوتراپی شرکت کرده و روند درمان را به طور همزمان زیر نظر متخصص طب فیزیک ادامه دهد.
درمان تهاجمی پاچنبری
گاها روش های فوق الذکر کفایت نکرده و پزشک انجام جراحی را توصیه می کند. (نیاز به جراحی کلاب فوت در موارد بسیار معدودی ضرورت می یابد و غالبا با روش های غیرتهاجمی می توان این عارضه را درمان نمود.) در صورتی که نیاز به انجام جراحی پا چنبری باشد ، بیمار باید در بازه سنی 6 ماهگی تا یکسالگی تحت این عمل جراحی قرار گیرد. پزشک متخصص بسته به شدت پا چنبری (خفیف یا شدید) ، درمان موثر را طرح ریزی خواهد کرد.
هزینه عمل کلاب فوت
در خصوص هزینه جراحی پاچنبری باید گفت که قیمت نهایی این عمل جراحی ، وابسته به پارامترهای مختلفی است که پس از ارزیابی های لازم به بیمار اعلام می گردد.
